تدوین اصول فقهتدوین اصول فقه به بحث پیرامون اولین تدوین کننده اصول فقه اطلاق می‌شود. ۱ - معنای تدوین اصول فقهاز آن جا که اصول فقه، مقدمه فقه است، از قرن اول چنین علمی میان مسلمانان وجود داشته، گر چه تدوین آن در قرن دوم صوت گرفته است. ۲ - پایه گذاران اصول فقهدر این که اولین تدوین کننده علم اصول فقه چه کسی است، اختلاف وجود دارد؛ بسیاری از اصولیون شیعه معتقدند پایه گذار علم اصول، امام باقر (ع) و امام صادق (ع) بوده اند. که قواعد اصول را بر اصحاب خود املا می‌کردند. ۳ - تدوین کنندگان دیگرازآن جا که در عصر حضور آن بزرگواران، شیعه نیازی به تدوین آن علم نمی دید، کمتر به امر تدوین پرداخت، ولی در دوران غیبت ائمه (ع) تألیفات اصولی شیعه فزونی یافت. برخی از عالمان شیعی که تا زمان مرحوم " شیخ طوسی "، در علم اصول تألیفاتی داشته اند عبارت اند از:" ابوسهل نوبختی "، " حسن بن موسی نوبختی "، "محمد بن احمد بن جنید اسکافی "، "ابو عقیل عمانی "، ابو منصور صرام نیشابوری "، " محمد بن احمد بن داود بن علی بن حسن "، " شیخ مفید " و " سید مرتضی ". [۱]
قواعدالاصول، سویدی، محمد امین، تسهیل الحصول علی ص ۲۸.
۴ - اولین تدوین کنندهبرخی از صاحب نظران، نخستین مصنف این علم را " هشام بن حکم" از اصحاب و شاگردان امام صادق(ع) می دانند که رساله ای در مورد مباحث الفاظ تدوین کرد. برخی دیگر هم چون " سیوطی " این عنوان را به "شافعی" نسبت می دهندکه کتاب " الرسالة " را تدوین نمود. برخی از اصولیون حنفی، " ابوحنیفه " را اولین تدوین کننده علم اصول می‌دانند. [۶]
الحصول علی قواعدالاصول، سویدی، محمد امین، تسهیل ص ۲۷-۲۸.
[۷]
تقریرات اصول، شهابی، محمود، جزء۱، ص ۱۸.
۵ - پانویس
۶ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۲۹۹، برگرفته از مقاله «تدوین اصول فقه». رده‌های این صفحه : اصول فقه | تاریخ علم اصول
|